نقش و جایگاه ایران در آسیای غربی و جنوب غربی

Authors

مجید یاسوری

استاد دانشگاه گیلان مریم سجودی

دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان

abstract

مناطق استراتژیک، کشورهای تاثیر گذار در این مناطق و پیش بینی رفتار و حرکت این کشور ها و به طور کلی واکاوی و بررسی آن ها از جهات مختلف؛ همواره یکی از دلمشغولی ها و از مهم ترین دغدغه های فکری اندیشمندانی از حوزه های مختلف بوده است. در این بین ایران به عنوان یک کشور منطقه ای می تواند بیشتر از قدرت ملی و جغرافیایی خود نقش ایفا نماید؛ این نقش در سیاست و نظم منطقه ای تأثیرگذار خواهد بود و اگر این نقش به عینیت و سرانجام برسد عامل مهمی برای ارتقای موقعیت و سامان دهی گرایش سیاست خارجی ایران در سال های آینده خواهد بود. جامعه ی آماری مورد نظر در این پژوهش، کشورهای واقع در منطقه ی آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه کوچک، خلیج فارس و افغانستان و پاکستان می باشند. هدف این پژوهش تعیین نقش، جایگاه و موقعیت استراتژیک ایران در شاخص های مختلف بین کشور های منطقه در شرایط فعلی است؛ تا تصویر گر نحوه ی حرکت و ادامه ی مسیر ایران برای دستیابی به هدف سند چشم انداز در افق 1404باشد؛ بدین منظور رتبه ی کشور ایران با سایر کشور های واقع در منطقه مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و بر اساس مستندات ارائه شده از سوی سازمان های جهانی بوده است. بررسی ها نشان می دهد که بین کشور های منطقه در زمینه ی برخورداری از شاخص های مورد بررسی اختلافات چشمگیر و معناداری وجود دارد و کشور ایران، با توجه به برنامه ی بلند مدتی که برای رسیدن به جایگاه برتر منطقه در دست دارد و همچنین با توجه به توانمندی ها و مزیت های بالقوه ای که جهت تحقق بخشیدن به آرمان های سند چشم انداز دارد، علی رغم پیشرفت های مناسب در برخی از زمینه ها، تا دستیابی به رتبه برتر منطقه فاصله زیادی دارد و در شرایط فعلی نیازمند تقویت و تجهیز خود در اکثر شاخص هایی است که  معرف توسعه و پیشرفت می باشند. لذا در انتها سعی شده است راهکارهایی جهت تحقق جایگاه ایران بر اساس سند چشم انداز در افق 1404 ارائه گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی جایگاه اقتصادی ایران در منطقه‌ آسیای جنوب غربی و تغییرات آن

در این پژوهش، به بررسی وضعیت ایران در قالب 21 شاخص اقتصادی در دوره 1995 تا2007 که آخرین اطلاعات موجود محسوب می‏شود، می‌پردازیم. بدین‌منظور، رتبه ایران را با توجه به شاخص‏های مورد مطالعه درمنطقه جنوب غرب آسیا تعیین می‏کنیم. افزون ‏بر این،با استفاده از روش تاکسونومی عددی، رتبه کلی کشور در منطقه مورد مطالعه را تعیین و روند آن را مورد بررسی قرار می‏دهیم. منابع آماری پژوهش از منابع بین‏المللی مانندب...

full text

تبیین نقش آسیای جنوب غربی در آیندۀ نظام اقتصاد جهانی

آسیای جنوب غربی خاستگاه تمدن‌ها و مفصل اجزای جزیرة جهانی است. این منطقه از آغاز دوران وستفالیایی با ترسیم نخستین مرز به معنای مدرن میان فلات ایران و جلگة بین‌النهرین تجزیه شد. سپس تصور سلطه بر جهان با تسلط بر هارتلند این منطقه را به کانون منازعه و بی‌ثباتی تبدیل کرد، اما تحولات قرن بیستم این واقعیت را نشان داد که سلطة هژمونیک یک یا چند قدرت برتر بر هارتلند جهانی به معنای سلطه بر جهان و امکان تح...

full text

همگرایی اقتصادی در منطقه آسیای جنوب غربی

پدیده جهانی شدن، تحولات سریع و عمیق در ساختار مناسبات جهانی و شکل گیری قطبها در جهان بهویژه طی نیم قرن گذشته، جستجوی تعریف جدیدی از تعاملات سازنده و مؤثر در روابط و همکاریهای منطقهای و شکلدهی به راهبرد توسعه ای در بخش جنوب غربی آسیا را ضروری نموده است. لذا ایران با درک شرایط جهانی برای همگرایی ، منطقه آسیای جنوب غربی را به عنوان حوزه تعامل منطقهای مورد تأکید قرار داده است. تشخیص موفقیت یا عدم م...

full text

تأثیر جهانی‌شدن اقتصاد بر جایگاه ژئواکونومیک ایران در منطقه آسیای جنوب غربی

جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می­‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچگی بازارهای خود و گسترش مبادلات تجاری در راستای گسترش و تعمیق وابستگی‌­های متقابل بین کشورهای منطقه و اقتصاد ملی آنان می­‌تواند...

full text

جمهوری اسلامی ایران و الگوهای امنیتی آسیای جنوب غربی

این مقاله ضمن آنکه ترتیبات جاری امنیتی منطقه ای و الگوی مطلوب ایران برر ااراافق اند چشم انداز 4141 در خرده نظام های امنیتی آایای جنوب غربی را تبیین مری کنردشیوه ای خاص برای شناخت الگوهای امنیتی نیز ارائه می کند. ایرن رو در رررج جراممطالعاتی شناخت الگوی امنیتی منطقه ای مطلوب ایران در آاریای جنروب غربری در افرقچشم انداز 4141 در مجم تشخیص مصلحت نظام به کار گرفتره شرده و مقالره راضررمستخرج از آن اا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
سیاست های راهبردی و کلان

جلد ۴، شماره ۱۳، صفحات ۱۶۹-۲۰۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023